پاسخ رهبر انقلاب به استفتائاتی در مورد ایام فاطمیه و احکام عزاداری
آیا می‌شود «اضافه‌خرج» مراسم فاطمیه را در محرم خرج کرد؟ معیار شرعی ضرر اعم از جسمی یا روحی چیست؟ اینها از جمله سوالاتی است که رهبر معظم انقلاب در استفتائاتی جداگانه احکامشان را بیان کرده‌اند.
به گزارش گلستان24، پاسخ‌های آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی به سوالاتی در زمینه احکام عزاداری به شرح زیر است:
جواب) اگر نذر خاص نشده باشد که در مراسم فاطمیه مصرف شود و یا خلاف نظر اهدا کنندگان نباشد، اشکال ندارد
1. در حسینیه‌ها و مساجد بیشتر مناطق به‌خصوص روستاها مراسم شبیه خوانی به اعتبار این‌که از سنت‌های قدیمی است برگزار می‌شود که گاهی اثر مثبتی در نفوس مردم دارد، این مراسم چه حکمی دارند؟
جواب) اگر مراسم شبیه خوانی مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشند و مستلزم مفسده هم نباشند و با توجه به مقتضیات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشوند، اشکال ندارند، ولی در عین حال بهتر است که به جای آن‌ها، مجالس وعظ و ارشاد و ذکر مصائب حسینی و مرثیه‌خوانی برپا شود.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۴۰
۲ . در بعضی از هیأتهای مذهبی مصیبتهایی خوانده می‌شود که مستند به مقتل معتبری نیست و از هیچ عالم یا مرجعی هم شنیده نشده است و هنگامی که از خواننده مصیبت از منبع آن سؤال می‌شود، پاسخ میدهند که اهل‌بیت(علیهم‌السلام) این‌گونه به ما فهماندهاند و یا ما را راهنمایی کرده‌اند و واقعه کربلا فقط در مقاتل نیست و منبع آن هم فقط گفتههای علما نمیباشد بلکه گاهی بعضی از امور برای مدّاح یا خطیب حسینی از راه الهام و مکاشفه مکشوف می‌شود، سؤال من این است که آیا نقل وقایع از این طریق صحیح است یا خیر؟ و در صورتی که صحیح نباشد، تکلیف شنوندگان چیست؟
جواب) نقل مطالب به صورت مزبور بدون این‌که مستند به روایتی باشد و یا در تاریخ ثابت شده باشد، وجه شرعی ندارد مگر آن‌که نقل آن به عنوان بیان حال به حسب برداشت متکلّم بوده و علم به خلاف بودن آن، نداشته باشد و تکلیف شنوندگان نهی از منکر است به شرطی که موضوع و شرایط آن نزد آنان ثابت شده باشد.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۴۶
۳. از ساختمان حسینیه صدای قرائت قرآن و مجالس حسینی بسیار بلند پخش می‌شود به‌طوری که صدای آن از بیرون شهر هم شنیده می‌شود و این امر منجر به سلب آسایش همسایگان شده است و مسئولین و سخنرانان حسینیه اصرار به ادامه آن دارند، این عمل چه حکمی دارد؟
جواب) اگرچه اقامه مراسم و شعائر دینی در زمان‌های مناسب در حسینیه از بهترین کارها و جزو مستحبّات مؤکد میباشد، ولی واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذیت و ایجاد مزاحمت برای همسایگان بپرهیزند هرچند با کم کردن صدای بلندگو و تغییر جهت آن به طرف داخل حسینیه باشد.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۴۷
۴. استفاده از آلات موسیقی مانند اُرگ (از آلات موسیقی و شبیه پیانو است) و سنج و غیر آن‌ها در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟
جواب) استفاده از آلات موسیقی، مناسب با عزاداری سالار شهیدان نیست و شایسته است مراسم عزاداری به همان صورت متعارفی که از قدیم متداول بوده برگزار شود.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۴۹
۵ . اگر انسان در زیارتگاه‌های ائمه(علیهم‌السلام) خود را به زمین بیندازد و همانند بعضی از مردم که صورت و سینه خود را بر زمین میمالند تا از آن خون جاری شود و به همان حالت وارد حرم میشوند، عمل کند چه حکمی دارد؟
جواب) این اعمال که به عنوان اظهار حزن و عزاداری سنّتی و محبت ائمه(علیهم‌السلام) محسوب نمیشوند از نظر شرعی اعتباری ندارند، بلکه اگر منجر به ضرر بدنی قابل توجه و یا وهن مذهب شوند، جایز نیست.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۵۱
۶. باقی مانده اموالی که به عنوان هزینههای مراسم عاشورای امام حسین(ع) جمع آوری می‌شود، در چه موردی باید خرج شود؟
جواب) میتوان اموال باقی‌مانده را با کسب اجازه اهداء کنندگان آن‌ها در امور خیریه مصرف کرد و یا آن‌ها را برای مصرف در مجالس عزاداری آینده نگه داشت.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۵۳
۷ . آیا جایز است در ایام محرم از افراد خیر اموالی را جمع آوری کرد و با تقسیم آن‌ها به سهمهای مختلف، قسمتی را به قاری قرآن و مرثیه‌خوان و سخنران داد و باقی‌مانده را برای برگزاری مجالس مصرف کرد؟
جواب) اگر با رضایت و موافقت صاحبان اموال باشد، اشکال ندارد.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۵۴
۸ . آیا جایز است زنان با حفظ حجاب و پوشیدن لباس خاصی که بدن آنان را بپوشاند، در دستههای سینه زنی و زنجیرزنی شرکت کنند؟
جواب) شرکت زنان در دستههای سینه زنی و زنجیر زنی شایسته نیست.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۵۵
۹. آیا خواندن زن در مجالس عزاداری با علم او به این‌که مردان نامحرم صدای او را میشنوند جایز است؟
جواب) اگر خوف مفسده باشد باید از آن اجتناب شود.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۵۹
۱۰. معیار شرعی ضرر اعم از جسمی یا روحی چیست؟
جواب) معیار، ضرری است که در نظر عرف، قابل توّجه و معتنابه باشد.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۶۲
۱۱. زنجیر زدن به بدن همان‌گونه که بعضی از مسلمانان انجام میدهند، چه حکمی دارد؟
جواب) اگر به نحو متعارف و به گونهای باشد که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه در عزاداری محسوب شود، اشکال ندارد.
اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۶۳
۱۲. اگر بعضی از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا این‌که عدم شرکت او باعث دوری از اهل‌بیت(علیهم السلام) می‌شود؟
جواب) بدیهی است که نمازِ واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزاداری اهل‌بیت(علیهم السلام) است و ترک نماز و فوت شدن آن به بهانه شرکت در عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) جایز نیست، ولی شرکت در عزاداری بهگونهای که مزاحم نماز نباشد ممکن و از مستحبّات مؤکد است.
برگرفته از اجوبه الاستفتائات سوال ۱۴۴۵
۱۳. آیا می‌شود «اضافه‌خرج» مراسم فاطمیه را در محرم خرج کرد؟
منبع: باشگاه خبرنگاران
ارسال نظر