«علفه» رسمی کهن در گالیکش؛
یاد درگذشتگان تا عیدی بردن برای نوعروسان
پیوندهای فرهنگی ما در واقع جلوهای از قدمت و تاریخ ما در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است و زیباییها و جلوههای فراوان در خود دارد.
به گزارش گلستان24،نوروز، زیباترین مظهر فرهنگ ایران باستان است که با خود سبزی، زندگی و در دل دوستی، اتحاد و یگانگی را به ارمغان میآورد و در کنار خود بسیاری از آیینها را که نشانی از اصالت آن است به همراه دارد.
نوروز بخشی از هویت ایرانی است بزرگ آئینی که تاراج ها و غارتهای دشمنان این سرزمین در طول اعصار و قرون هرگز نتوانست خللی در آن وارد کند و ایرانیان را زنده نگه داشت.
آری نوروز و سنتهای آن حلقه همبستگی همیشه جاوید ایرانیان است سنتهایی که بازتابی از غنای فرهنگی و دینی این ملت است و همه را از خرد و کلان، پیر و جوان زنده و درگذشته در برمیگیرد.
این سنت دیرینه در گوشه گوشه این سرزمین به اشکال خاص خود اجرا میشود، اما در همه آنها، زیبایی، سبزی، دوست داشتن، یکرنگی و عشق به وجود، هستی و انسانها موج می زند.
مردمان گالیکش نیز آیینهای خاص خود رادارند که بر زیبایی نوروز میافزاید.
مردم این خطه نیز چون بسیاری از نقاط ایرانزمین با شادی به استقبال نوروز رفته و جامه و خانه نو میکنند، عَلَفه (عرفه) یکی از همان آیینهاست.
آخرین روز سال در گالیکش علفه نام دارد. در این روز و شب مردم گالیکش سعی میکنند در همه اتاقها، مزار عزیزانشان و نقاطی که از آنها نشان و خاطرهای دارند چراغ و شمع روشن کنند.
درون مایه علفه، تهیه مقدمات و به استقبال نوروز رفتن و یاد کردن از درگذشتگان هر خانواده در سالی که گذشت میباشد.
در مناطق روستایی گالیکش این مراسم درقالب های جذابتر، زیباتر و سنتی تر اجرا میشود. اهالی این مناطق بر اساس همان اعتقادی که از ایرانیان باستان برجایمانده از چند روز به نوروز مانده درخانه مشک و عنبرمی سوزانند و شمع و چراغ میافروزند تا زمینه خوشحالی ارواح مردگانشان را فراهم کنند.
حتی زنان در شب آخرین جمعه سال و روز علفه بهترین غذا را میپزند تا بوی آن خشنودی مردگان را موجب شود.
مردم گالیکش بر این باورند که؛ روح مردگان غیر از شبهای جمعه در موقع تحویل سال نو و روز اول نوروز نیز آزاد هستند و به خانه و کاشانه قدیم خود میآیند و اگر در این موقع خانه قدیم خود را پاکیزه و روشن و خوشبو ببینند، شاد و خوشوقت خواهند شد و اولاد خود را دعا خواهند کرد.
غروب روز علفه خانوادهها با بردن بخشی از شیرینیجات و تنقلاتی که برای عید خود در نظر گرفته اند بر سر مزار درگذشتگان خود بخصوص آنهایی که در این سال فوتشدهاند حاضر میشوند تا لحظات پایانی سال را در کنار عزیزان که از این دیار فانی رخت بربسته اند سپری کنند.
شوربا و آش خمیر با سبزیهای جنگلی از جمله غذاهایی مخصوص ظهر و عصر این روز در گالیکش است.
یکی دیگر از آیینهای نوروزی که در روز علفه برگزار میشود، عیدی بردن است. در گالیکش نامزد دارها تعدادی سینی به فراخور ثروت و جایگاه اجتماعی تهیه و اقلامی اعم از خوردنی و پوشیدنی را برای عروس خانم ارسال میکند.
تعداد این سینیها حداقل هفت عدد است و حاوی؛ کله قند، برنج، گوشت، چای و نبات، حنا و صابون، شیرینی، حلوا برنجی، طلا، لباس برای عروس و خانوادهاش و کفش سفید و روسری میباشد. در این روز تعدادی از اطرافیان داماد این سینیها را روی سر میگذارند و به خانه عروس میبرند.
در روستاها عروس به آورندگان سینیها دستمالی (دستمال ابریشمی) که خود بافته است هدیه میهد. دو سینی نیز از سوی خانواده عروس برای داماد تدارک دیدهشده است. دریکی لباس داماد بعلاوه کفش او و در دیگری لباس و کفش برای خانواده داماد قرار دارد. این دو سینی راهی خانه داماد میشود.
منبع:نیلکوه
ارسال نظر