خدمات پنهان مانده جانشین جنتی!/ عدم توجه به ساختارمندی فرهنگ و چگونگی اجرایی کردن طرح‌ها/ برنامه‌ای برای خالی نبودن عریضه!

به گزارش گلستان24، روزنامه دولت، وزیر پیشنهادی فرهنگ را دارای سال ها سابقه خدمت رسانی در عرصه فرهنگ دانست اما هر چه می گردیم جدا از این چند سال اخیر که رضا صالحی امیری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران عنوان ریاست را به عهده گرفته دیگر فعالیت قابل اشاره ای حداقل به عنوان رزومه کاری از ایشان دریافت نکردیم تا چه رسد به این که به خدمات ارزنده و کیفیت کاری ایشان پی ببریم؛ احتمالا تقصیر از توان جست و جوی ما بوده و می توان به مواردی دست یافت! در هر حال فرصت خوبی است تا نگاهی به برنامه اعلام شده مرد معرفی شده دولتمردان یازدهم جهت رای اعتماد به مجلس داشته باشیم.

برنامه اعلام شده توسط سید رضا صالحی امیری نزدیک هایی به برنامه علی جنتی دارد از این نظر که بخش اعظمی از متن ارائه شده اختصاص به مقدمه چینی هایی داشته که تنها در کلام و در کاغذ می تواند دلنشین باشد و برای اجرای آن نیاز به اشاره های تفصیلی و قابل ارزیابی از شرایط فرهنگی کشور خواهد بود. چنان که هیچ یک از اهالی فرهنگ و کارشناسان فن دیدگاهی مغایر با وجود «ساختار نهادی فرهنگ» و «سیاست های حمایتی» ارشاد نسبت به حوزه فرهنگ و هنر ندارند که جزو عناوین اعلام شده در برنامه های صالحی امیری هم می باشد، اما باید دانست ساختارسازی فرهنگ چگونه و از طریق چه ساز و کاری شکل خواهد گرفت؟ و زمان و توان مسئول جدید وزارتخانه اصولا قابل اجراسازی برنامه هایی ساختاری و ریشه ای خواهد بود؟ برنامه هایی که اجرای آن نیازمند فضا و شرایطی بسیار فراتر از دوره هایی کوتاه مدت بوده و اصولا مواجهه ای 7 ماه با مقوله ساختارسازی فرهنگی یک نوع شوخی تلقی خواهد شد، چرا که خوب می دانیم که سال ها از تدوین و راه اندازی برنامه هایی استراتژیک و سند چشم اندازی بلندمدت در کشور غافل مانده ایم و از سویی حوزه حساس فرهنگ نیازمند ایجاد برنامه هایی راهبردی و بلند مدت برای تجلی بخشی انگاره های دینی و آئینی مردمان این کشور است.

اگر حتی اندازه نگاه خود را از دریچه ای فراگستر به قابی کوچک از تابلوی فرهنگ قرار دهیم به برنامه دیگر اعلام شده توسط گزینه انتخابی دولت یازدهم در حوزه فرهنگ می رسیم، جایی که عنوان «صیانت از فرهنگ دینی و ملی» در برنامه صالحی امیری آمده است و اشاره به اعتلای معرفت و توسعه فرهنگ قرآنی و مقابله با انحرافات دینی داشته و ارتقای هویت، ارزش ها و اخلاق دینی را در دلش جای داده است. چنین عنوانی در برنامه وزیر مستعفی ارشاد هم آمده بود اما در تحلیل فعالیت های علی جنتی در طی بیش از 3 سال از فعالیتش حتی خط کمرنگی از این جاده پیدا نبود، چرا که استراتژی و چشم انداز فرهنگ دینی نیاز به وجود چارچوبی از اعتقاد تا چگونگی اجرا خواهد بود وگرنه حتی اتخاذ تصمیمات مقطعی که در دولت پیشین هم صورت یافت اگر دارای طرح و چشم اندازی مشخص نباشد به شکلی مقطعی اجرا و در نهایت مسیری منحرفانه به خود خواهد گرفت.

متاسفانه جولان انواع جریانات و افراد زاویه دار با نگره دینی و انقلابی در طی سال های اخیر وجود این چنین شعارهای زیبایی را کاملا از دایره امید و از پذیرش نگاهی واقع بینانه دور ساخته است و به نظر می رسد فضا، زمان، موقعیت و نگاه موجود در این برهه شرایطی متفاوت از آن چه در دوران علی جنتی رقم خورد را فراهم نخواهد ساخت.

در ذیل پنجمین عنوان برنامه اعلامی صالحی امیری برای وزارت ارشاد به موضوع مهمی چون «اصلاح ساختار نظام مدیریت فرهنگ» می رسیم که اصولا برنامه ای زمان بر و نیازمند پایه هایی ساختارمند است و در غیر اینصورت همان گونه که اشاره شد بدون وجود برنامه هایی افق محور تنها باید دلخوش به تغییرات موقتی و جابجایی های بی ثمر بود! برای نمونه یکی از برنامه هایی که ذیل عناوین آمده است، اشاره به «قانون مند کردن فرایند نظارت بر تولید محصولات و آثار فرهنگی و هنری» دارد. این در حالی است که از مرحله مصوب سازی یک طرح تا اجرای آن و بررسی فرآیند طی شده نیازمند دورانی بسیار طولانی تر از 7 ماه عمر باقیمانده دولت یازدهم است مگر این که نهایت امید در دل این دولت امیدورز باقی باشد و آن ها با وجود غیرقابل پیش بینی بودن وضعیت سیاسی در کشورمان از حالا کوله بار حضور در 4 سال دولت دوازدهم را هم بسته باشند! که البته باز هم با توجه به روند تغییرات دولت در حالت هایی ناگهانی نمی توان امید به حضور طولانی همین شخص معرفی شده به مجلس داشت.

از این نظر در بررسی و تحلیل برنامه های پیشنهادی وزیر معرفی شده دولت به مجلس می توان به رئوس برنامه هایی پرداخت که تنها عناوینی پُرطمطراق دارند اما عدم اجحاف به چگونگی اجرایی کردن این پروژه ها چنان بوده که به نظر می رسد مرد معتمد دولت در حوزه فرهنگ تنها طرحی را از مشاوری دریافت کرده تا دست خالی در مجلس حضور نیابد! و برنامه فوق در راستای همان خالی نبودن عریضه خواهد بود. آن چه باید دانست و مورد نظر قرار داد این است که حوزه فرهنگ و هنر چنان گستره ای دارد و از جمله عرصه های حساسی است که نیاز به وجود نگاهی عمیق تر و دامنه برنامه هایی راهبردی و برخوردی استراتژیک با آن خواهد بود نه این که تنها در میان خطوطی نگاشته شده عناوینی را در کنار هم قرار داد و بعد امید به این داشت که در زمانی محدود به  توسعه زیرساخت های بخش فرهنگ رسید و اقتصاد فرهنگ را رونق بخشید و به اصلاح ساختار نظام مدیریت فرهنگی دست یافت و حتی به توسعه زیرساخت های بخش فرهنگ نائل شد!

منبع: سراج24