سید حسین علوی، در پاسخ به سوال گلستان 24:
خون در رگ های مساجد ما خشکیده است
این روز ها، نفس های مساجد شهر، به شماره افتاده است. دیگر مسجد فقط جایی است که وقت های اذان بیایی نمازی بخوانی و بروی. دیگر از قلب تپنده اجتماع بودن خبری نیست.
سید حسین علوی، مدیر کل کتابخانه های استان گلستان، در مصاحبه اختصاصی با گلستان 24، درباره تضعیف نقش محوری مساجد می گوید. او معتقد است که مساجد امروز ما متأسفانه دانسته یا نادانسته از انجام کارکردهای اساسی مسجد که محوریت اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی در محله و حتی شهر است، سرباز می زنند و فقط به کارکرد عبادی آن هم به صورت ناقص می پردازند. کمتر مسجدی را میتوانید پیدا کنید که در تمامی ساعاتی که می توان یکی از نماز های واجب را اقامه کرد باز باشند و فقط در اوقات پیش و پس اذان می توان برای اقامه نماز به آن ها مراجعه کرد و این شاید یکی از مصادیق آیه « وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللّهِ أَن یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُه وَسَعَى فِی خَرَابِهَا أُوْلَئِکَ مَا کَانَ لَهُمْ أَن یَدْخُلُوهَا إِلاَّ خَآئِفِینَ لهُمْ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ وَلَهُمْ فِی الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ»، و کیست ستمکارتر از آن که مردم را از ذکر نام خدا در مساجد منع کند و در خرابی آن اهتمام و کوشش نماید؟ چنین گروه را نشاید که در مساجد مسلمین در آیند جز آنکه ( بر خود ) ترسان باشند. این گروه را در دنیا ذلت و خواری نصیب است و در آخرت عذابی بزرگ. (آیه ۱۱۴ سوره بقره) باشد. درحالیکه در صدر اسلام و حتی در ابتدای انقلاب و در زمان دفاع مقدس مساجد به عنوان قلب تپنده اجتماع و مهمترین عنصر اجتماعی عمل می کردند.
علوی در ادامه می گوید: به نظر می رسد اگر می خواهیم به ساخت جامعه دینی به معنای واقعی کلمه دست پیدا کنیم ابتدایی ترین راه و حتی تنها راه تغییر بافت کنونی و اصلاح ساختاری مساجد به نحوی که قادر به انجام تمامی کارکردهای گفته شده باشند، می باشد.
وی تاکید می کند: یادمان نرود که ما از همین مساجد که تبدیل شده بود به پایگاه های سیاسی و فرهنگی توانستیم انقلاب را به پیروزی برسانیم و نمونه بارز آن مسجد جامع خرمشهر که نماد افتخار بر تارک 8سال دفاع مقدس شد، و بیشتر مساجد استان خودمان.
سید حسین علوی، در جواب این سوال که حال چه باید بکنیم، چند پیشنهاد برای این گونه از مساجد می دهد و می گوید: مهمترین عامل پویایی مساجد هییت امنا و امام جماعت هستند و البته با رویکرد حداکثری آنان به مدیریت در مسجد نه حداقلی فعلی که وجود دارد.
وی در این باره معتقد است: وقتی خود ائمه جماعت رغبتی به طرح مسائل مختلف ندارد و اوج کارشان خواندن دوتا احکام می شود، وقتی امام جماعت نسبتی با محله و مردم محله ندارند، تنها می آیند نماز بخواند و بروند، قطعا مسجد نمی تواند مکانی برای گسترش تبلیغ و مامنی برای مردم باشد. به عبارتی امام جماعت دغدغه چندم امام جماعت است. البته شاید به دلیل بودجه نتوان ایراد گرفت. وقتی هیأت امنای مسجد را آدم های بی ایده تشکیل می دهند و همکاری لازم بین برخی هیأت امنا ها با بچه بسیجی ها و کانون های فرهنگی مسجد نیست، هرگز این مسجد نمی تواند فعال و پویا باشد.
وی راه اندازی و پویا نمودن کانون های فرهنگی مساجد را، دومین مورد مهم برای انجام در مساجد عنوان می کند و می گوید: امروزه که برای مطالعه، فضای مناسب در کتابخانه های عمومی وجود ندارد، مساجد بهترین فضای مطالعه به حساب می آیند و حتی می توان با کمک کانون های فرهنگی هنری مساجد، نسبت به راه اندازی کتابخانه و انجام فعالیت های فرهنگی مثل کلاس های قرائت قرآن، نهج البلاغه، نقاشی و فعالیت های هنری مخصوص آقایان و خانم ها... به پویایی مسجد کمک کرد.
همچنین مستقر نمودن «هیاتهای حل اختلاف» برای ریش سفیدی های محلی و جلوگیری از حضور پرتراکم مردم به محاکم قضایی، یکی دیگر از پیشنهاد های علوی برای تغییر فضای مساجد است.
وی معتقد است «پایگاههای بسیج» با حضور در فعالیت های پایگاه بسیج و کمک به آن در ارائه برنامه های مردمی مناسب نیز می تواند به فعالیت های مساجد تحرک ببخشد.
علوی «سخنرانان متبحر» بهره مندی مرتب و با برنامه از سخنرانان خوب و متبحر و متنوع را عامل موثری در جذب مخاطبان مساجد می داند.
مدیر کل کتابخانه های استان، همچنین معتقد است که با «ایجاد فضای شاداب و مورد علاقه کودک و نوجوان» ، بهره مندی از تجارب کانون پرورش فکری کودک و نوجوان و ایجاد فضای بازی های سالم در محیط مسجد، می توان پای کودکان را به این پایگاه انسان ساز باز نمود.
وی می گوید هزاران برنامه متنوع دیگر برای این منظور وجود دارد. اما به آن شرط که هیات امنا بخواهند، امامان جماعت مطالبه کنند، بسیجی های مسجد بیدار بشوند، کانون های مساجد گسترش یابند ، مردم نیز به معجزه مساجد در تربیت انسان ها باور بیاورند و در پایان مهمتر از همه این ها متولیان خرد و ارشد مساجد استان نیز نگران فردای قیامتشان باشند، جهت پاسخگویی به ذات اقدس اله در باره مساجد زیاد بیش از نیاز مردم اما خالی و بی تحرک و اما پویا در مجالس ترحیم ..
ایول داری سید