فاجعه انسانی خطرناک تراز«پلاسکو»درکمین مردم

در ایران ورزشگاه های زیادی سراغ داریم که سال ها پیش تأسیس شده و در این سال ها فقط مورد بهره برداری قرار گرفته اند ولی هرگز در صدد مقاوم سازی، ایمن کردن و تجهیزشان به شکل کامل برنیامده ایم. البته در نوسازی و تجهیز راهروها و رختکن ها پیشرفت های داشته ایم اما بدون تعارف اگر دل خوش باشیم به این زیباسازی های روکار و بحث مقاوم سازی را به فراموشی بسپریم، خدایی نکرده فاجعه و فاجعه های بسیار خطرناک تر از «فاجعه پلاسکو» رخ خواهد داد.

در دنیای ورزش به ویژه در کشورهای پیشرفته بارها نمونه های مشابه را دیده ایم که ورزشگاهی پیر و فرسوده و البته نوستالژیک برای مدتی بسته شده و پس از ایمن سازی دوباره مورد استفاده قرار گرفته است و یا در صورت نداشتن شرایط لازم برای ایمن سازی تخریب شده و در عوض با تخصیص وام های دولتی ورزشگاهی جدید با آخرین تجهیزات به روز، بنا شده است. همه این ملاحظات فقط و فقط برای یک منظور است و آن حفظ سلامت تماشاگران و ورزشکارانی است که سرمایه های اصلی هر کشور هستند.  

مصطفی هاشمی طباء در گفت و گو با مشرق، در این باره حرف زد و مشخص کرد که حدود 15 سال پیش تمهیداتی برای این منظور اندیشیده شده اما به واسطه جابجایی های مکرر در رأس حساس ترین پست های ورزشی و عدم وجود ثبات مدیریتی راه به بیراهه تبدیل شده است.

متن کامل این گفت و گو در ادامه می آید:

*آزادی تا 17 سال پیش ایمن بود

برای بررسی دقیق شرایط ایمنی اماکن ورزشی ما باید مورد به مورد ورزشگاه های ایران را مورد بررسی قرار بدهیم. مثلا 16، 17 سال پیش همین ورزشگاه آزادی که می گفتند برخی از قسمت هایش خطرناک شده را مورد بررسی دقیق یک ساله قرار دادیم که آن زمان مشخص شد خطری متوجه این ورزشگاه نمی شود ولی الان باید تمام ورزشگاه ها یکی یکی مورد بررسی قرار بگیرد. حتی طبقه دوم که می گفتند خطرناک است را به دقت بررسی کردیم و مشخص شد طبقه دوم آزادی مشکلی ندارد و سازه اش روی خاک قرار گرفته و روی ستون نیست. این سازه یک طراحی فوق العاده دارد. البته یکسری کنسول داشت که گفتند خطرناک است و آنها را هم کابل کشی کردند که آنها هم خراب شد. ولی در کل چنین اماکنی که گاهی با حضور یکصد هزارنفری علاقمندان به فوتبال مواجه می شود باید از نظر ایمنی به دقت مورد بررسی و تشخیص دقیق قرار داده شود. بطور مثال نقاطی که آب به آن نفوذ کرده باید با دقت رسیدگی شود تا از یک فاجعه بزرگ انسانی جلوگیری کنیم.

*اشتباهات انسانی هم فاجعه بار هستند

 برخی اوقات هم اشتباهات انسانی منجر به بروز حادثه می شود. به طور مثال اتفاق تلخ ورزشگاه ساری که سقف روی سر مردم فرود آمد نمونه بارز آن است. آن سقف برای جلوگیری از باران ساخته شده بود ولی مردم روی آن نشستند و ایرانیت های سقف شکست و تاب وزن مردم را نیاورد. برخی اوقات وسیله ای برای موردی ایجاد می شود و در ارتباط با کار دیگری از آن استفاده می کنند. البته باید معمولا جاهایی که جمعیت زیاد است نهایت محاسبه را در نظر بگیرند و آنجا هم باید در حین ساخت محاسبه می کردند که اگر همه مردم روی آن سقف کاذب نشستند باز هم مقاوم باشد ولی گاهی اوقات پول نیست و گاهی امکانات نیست و این مسایل رخ می دهند.

 *فلسفه تأسیس شرکت تجهیز را به کل عوض کردند!

به گزارش مشرق، هاشمی طبا در ادامه به نکته جالبی اشاره کرد: همه ورزشگاه ها نیاز به بررسی و بازرسی دائم دارند. زمانی که همین شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی فعلی را تأسیس کردیم با این تفکر بوجود آمد که شرکت تجهیز و نگهداری باشد. اصلا نمی خواستیم این شرکت برای توسعه باشد و می خواستیم برای تجهیز و نگهداری باشد ولی بعد فلسفه تأسیس این شرکت به کل عوض و وظیفه اش کاملا فراموش شد و آن را به عنوان توسعه دهنده معرفی کردند! در حالی که ما الان هم یک شرکتی می خواهیم که دائم ورزشگاه ها را مانیتورینگ کند، استادیوم ها را نگهداری کند. اینکه می گویند فلان استادیوم شیر ندارد، آب ندارد و توالت ندارد به همین خاطر است. چون ما تصمیم گیری های مان به همین شکل است. ما تصمیم گرفته بودیم این شرکت برای تجهیز و نگهداری باشد ولی این وظیفه را از آن گرفتند و شد شرکت توسعه! وقتی بدون فکر در هدفی دست می برند و خرابکاری می کنند نتیجه اش این می شود که الان برخی از ساختمان های ورزش ما مانند تختی انزلی که با توجه به بارانی بودن منطقه اش به نگهداری خیلی خاص نیاز دارد درست نگهداری نمی شود. وقتی شرکت تجهیز مراقب این ورزشگاه نباشد به این روزی می افتد که الان هست.

*دولت اعتبار نمی دهد و بهترین عملکرد را هم می خواهد!

از آن زمانی که شرکت تجهیزات راه اندازی شد 15 سال گذشته است. الان ما باید مرکزی داشته باشیم مانند همین شرکتی که تأسیس کردیم؛ مرکز تجهیز و نگهداری. جایی که دائم تمام استادیوم ها را مانیتور کند و آنهایی که اشکال دارد را رفع نقص کند. گرچه این اقدامات هم طبیعتا باید اعتبارات لازم را داشته باشد. این نمی شود که دولت پول ندهد و بعد هم بخواهد که همه چیز درست باشد.

*زمان مهرعلیزاده شرکت تجهیز را منحرف کردند

متأسفانه وقتی ما در کارها عدم قاطعیت و عدم وجود دستورالعمل مشخص و یکسری کوتاهی ها داشته باشیم باعث می شود که برخی فجایع اینچنینی مانند ریزش ساختمان پلاسکو بوجود بیاید. اگر الان خدای نخواسته ساختمان آلومینیوم در خیابان جمهوری آتش بگیرد چه کار خواهیم کرد؟ اگر بخواهیم این بحث را در ورزش بررسی کنیم باز هم به همین شرکت تجهیز می رسیم که آن را در دوران ریاست مهرعلیزاده بر سازمان تربیت بدنی، منحرف کردند. گفتند این شرکت توسعه باشد و آن را توسعه کردند! الان باید یک مرکز و یک شرکت یا هر چیزی تحت این عنوان وظیفه داشته باشد دلسوزانه یک به یک این ورزشگاه ها را ببیند. شرکت توسعه باید بشود تجهیز و نگهداری و مشکلات استادیوم ها را نگاه کنند.

*دولت جای یارانه دادن بودجه اش را "اهم و فی الاهم" کند

دولت دائم می گوید اعتبار ندارم. پس حالا که اعتبار ندارید باز هم همین اتفاقات رخ می دهد. اگر پول ندارید چرا یارانه می دهید؟ یارانه می دهید که مردم آن را بخورند؟ دولت باید اهم و فی الاهم کند. باید دید کدام مسایل مهمتر است؟ متأسفانه نشسته ایم تا در مرور زمان اتفاقات تلخ یکی به یک سراغ مان بیایند. مسایل مملکت مان را تشخیص نمی دهیم. سال ها 400، 500 هزار چاه غیر اصولی از زمین این مملکت آب کشیده اند و حالا به یک سرزمین خشک رسیده ایم. خطری که این موضوع ایران را تهدید می کند خیلی بزرگ تر از این حرف هاست ولی هیچ رسیدگی به این مسایل نمی شود. حالا این موضوع در چشم است و خیلی اتفاقات خطرناک در چشم نیست.

*15 سال فرصت شناخت معایب ورزشگاه های مان را از دست دادیم

اگر شرکت تجهیز از 15 سال پیش به این سو کار و مانیتورینگ می کرد الان یک شناسنامه خیلی خوبی برای همه ورزشگاه ها داشتیم و ایرادات را می دانستیم و یا رفع ایراد کرده بودیم و آنهایی که باید خراب می شدند را خراب می کردیم تا از نو بسازیم. اما این زمان را از دست دادیم. الان خیلی ورزشگاه ها هست که باید خراب شود ولی نگه شان داشتیم. بعد یک زمانی یک اتفاقی می افتد و یک فاجعه بزرگ رخ می دهد. این است که باید حتما یک مرکزی داشته باشیم برای تجهیز و نگهداری ورزشگاه ها.

به گزارش مشرق، مصطفی مدبر رئیس شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی در نشست خبری روز دوشنبه خود در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید مقاوم‌سازی ورزشگاه آزادی از بین رفته، آیا اگر این ساختمان هم مثل پلاسکو حادثه‌ساز شود، آیا کسی مسئولیت آن را قبول می‌کند، تصریح کرد:‌ ۵۰ سال از عمر این سازه می‌گذرد، بنابراین نشست قطعاً طبیعی است. در سالیان گذشته مبلغی را برای نگهداری هزینه می‌کردند، اما برای مقاوم‌سازی هزینه جدی‌تر نیاز داریم. نشست در آزادی عمودی است و کنترل‌شده است. گروه‌های مختلفی ازجمله دانشگاهیان و معماران این ورزشگاه را بررسی کردند، گزارشات لحظه به لحظه را داریم و هیچ‌گونه خطر ریزشی وجود ندارد.

مدبر در پاسخ به این سوال که در جاهای مختلف آزادی دیده شده که آب‌هایی می‌چکد، عنوان کرد: اگر سقف سرپوشیده نباشد، این اتفاقات رخ می‌دهد. باید جلوی آن را بگیریم، این اتفاق دلیل بر عدم مقاومت نیست، بلکه شکستگی در سازه‌ها خطرناک است. ما موتورخانه این ورزشگاه را به فاصله ۳۰۰ متری خارج از استادیوم منتقل کردیم تا حادثه‌ای ایجاد نشود، همچنین به دولت پیشنهاد دادیم تا ۸۰ میلیارد را به ما برای مقاوم‌سازی بدهند.