فرهنگ ایرانی را با عکس به دنیا معرفی می کنم

هم هنرمند است، هم کوهنورد، هم جانباز و هم پدر خانواده؛ با جستجوی کوتاهی در اینترنت علاوه برعکس‌هایی که بر فراز قله‌های مرتفع گرفته است عناوین افتخارات و نمایشگاه‌های مختلف هنری که در کشورهای مختلف برپا کرده است، نمایان می‌شود.

صحبت از حاج داود عامری است، هنرمند عکاس گرگانی که علاوه بر سابقه حضور ۷۰ ماه داوطلبانه در دفاع مقدس، جانباز ۷۰ درصد بوده و پای راستش را از قسمت زانو دریکی از عملیات‌های جنگ هشت‌ساله ازدست ‌داده است.

عامری از سال ۱۳۷۰ با عضویت و همکاری با انجمن سینمای جوانان (گرگان) فعالیت رسمی هنری خود را آغاز می‌کند و اکنون عضو انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس، انجمن عکاسی دانش پژوهان شاهد و ایثارگر، انجمن عکاسی دانش‌پژوهان شاهد و ایثارگر، خانه عکاسان ایران، آژانس عکس ایران، عضو فدراسیون جهانی عکاسی (فیاپ - فرانسه) و ... است.

این عکاس گرگانی علاوه بر دریافت لوح و تندیس ملی ایثار در ششمین کنگره تجلیل ایثارگران از ریاست جمهور وقت، در سال ۸۷ موفق به کسب مدرک درجه دو هنری از وزارت ارشاد و در سال ۹۱ به لقب و عنوان هنرمند فیاپ ( AFIAP  -Artist FIAP) از فدراسیون جهانی عکاسی (فرانسه) دست پیدا می‌کند.

 حضور در ژنو سوئیس و برپایی نمایشگاه عکس مقابل مقر سازمان ملل در این کشور اروپایی بهانه‌ای شد تا با این هنرمند گرگانی به گفتگو بنشینیم. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

*در مورد نمایشگاه اخیر خود در شهر ژنو سوئیس کمی توضیح دهید؟

نمایشگاه اخیر من هم‌ زمان با سی و چهارمین اجلاسیه حقوق بشر در ژنو سوئیس برپا شد. محل این نمایشگاه میدان «nation» یا همان ملت‌ها بود که بانام مستعار صندلی شکسته «نماد انسان روی مین رفته با یک پای قطع‌شده و دو عصا» شناخته می‌شود. صندلی شکسته میدانی است که افراد و توریست‌ها برای رفتن به سازمان حقوق بشر از آن عبور می‌کنند، از آنجایی که من هم یک صندلی شکسته هستم (با اشاره به پای قطع شده و عصای خود) تصمیم گرفتم در این میدان نمایشگاه خود را برپا کنم.

من در این نمایشگاه که در فضای باز برپا شد ۲۵ تابلو و اثر عکس با اندازه ۱۰۰ در ۷۰ با موضوعات طبیعت، زندگی اجتماعی، معماری و بازماندگان جنگ را به نمایش گذاشته‌ام. البته در کنار این نمایشگاه کتابی هم که از آثار من به زبان انگلیسی چاپ‌شده بود توزیع می‌شد.

*تاکنون در چه شهرها و کشورهایی نمایشگاه گروهی و انفرادی برپا کرده‌اید؟

در شهرهای نیشابور، قم، رشت، تهران، خرمشهر، تبریز، زاهدان، گرگان، مشهد و کشورهایی مانند ترکمنستان، پاکستان، الجزایر، آلمان، آذربایجان، سوئیس و ... نمایشگاه‌هایی با موضوعات مختلف به نمایش گذاشته‌ام.

*نمایشگاه‌های شما در خارج از کشور حاوی چه پیام‌هایی است؟

تمام تلاش من از برگزاری نمایشگاه در دیگر کشورها نشان دادن جنبه‌های مثبت مردم و فرهنگ ایران و ایرانی به مردم دنیاست.

* نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌کنید و عکس‌هایی که می‌گیرید بیشتر حول چه موضوعی است؟

عکاسی من نه خبری است و نه برای کسب درآمد، بلکه برای دل خودم عکس می‌گیرم، درواقع بیشتر عکس‌های من موضوع زیبایی‌های طبیعت، مردم، اقوام و طیف‌های مختلف جامعه را شامل می‌شود و تلاش می‌کنم بیشتر عکس‌هایم مفهومی باشد. یکی دیگر از علایق من عکاسی در رابطه با بازماندگان جنگ که همان جانبازان و خانواده شهداست.

*خاطره خاصی از ژنو به خاطر دارید؟

از سال‌های قبل در ژنو، مقابل مقر سازمان ملل سازمان منافقین کمپ و پایگاهی دائمی ایجاد کرده بود و مباحث حقوق بشری را مطرح می‌کردند که پلیس سوئیس هم آنها را جمع آوری کرد، در زمان برگزاری نمایشگاه من هم این افراد در فاصله ۵۰ متری نمایشگاه من همچنان اعتراض می‌کردند، این افراد از نمایشگاه و کتاب من هم دیدن کردند اما بعد از اینکه فهمیدند موضوع عکس‌ها هنری است و کتاب من که تصاویر دفاع مقدس را داشت دیدند، دست از اعتراض کشیدند.

*آیا معلولیت به وجود آمده برای شما تأثیری در مسیر زندگی شما داشت؟

انسان‌هایی که برای آن‌ها معلولیتی رخ می‌دهد خیلی دوست دارند علیه آن ناتوانی اقدامی کنند و با آن مبارزه کنند و به‌نوعی ناتوان نبودن خود را نشان دهند. زمانی که مجروح شدم و پایم قطع شد فقط حدود یک‌دقیقه‌ای به هوش بودم و در آن‌یک دقیقه به تنها چیزی که خارج از دنیای جبهه فکر کردم این بود که دیگر نمی‌توانم به کوه بروم؛ اما با یک جفت عصا کوهنوردی را شروع کردم و تاکنون بیشتراز قله‌های مرتفع کشور را صعود و دماوند - سهند و را بیش از ۲۰ بار صعود کردم.

*بیشتر عکس‌هایی که از شما در فضای مجازی دیده می‌شود، عکاسی در طبیعت کوه بوده، کدام‌یک را زودتر شروع کردید. عکاسی یا کوهنوردی؟

من به‌واسطه حضور در طبیعت و کوهستان و علاقه به کوهنوردی با دوربین عکاسی آشنا شدم و به ثبت تصاویری از طبیعت و کوهنوردانی که همراهم بودند پرداختم تا جایی که در ادامه سفرها دوربین جزء لاینفک وسایلم بود. درواقع بعد از جنگ به تمام علایقم در کنار عکاسی ادامه دادم.

*در عرصه بین‌المللی چه جوایزی کسب کرده‌اید؟

در عرصه بین المللی بیش از ۲۵ مقام کسب کرده‌ام. کسب مدال طلای فیاپ از مسابقه عکس آل ثانی (اتریش و قطر) در سال ۲۰۱۵، کسب لوح تقدیر از مسابقه عکس صربستان ۲۰۱۶، کسب مدال نقره از مسابقه عکاسی هنگ کنگ ۲۰۱۴، کسب کاپ ویژه به علاوه ۵۰۰ یورو جایزه مسابقه عکاسی بلغارستان- پلودیف – ۲۰۱۴، کسب مدال طلای مسابقه عکاسی چین «c.p.n.o» در سال ۲۰۱۴، کسب مدال طلای مسابقه عکس ژاپن (آساهی شیمبون) در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۲، برنده تندیس سفالین مسابقه عکس لیتوانی در سال ۲۰۰۴، برنده لنز نقره‌ای (نفر دوم) مسابقه عکس بلژیک

 (KNOKKE HEIST) ۲۰۰۴، برنده مدال نقره چهارمین مسابقه عکاسی نورث جرسی آمریکا و همچنین کسب روبان افتخار چهارمین مسابقه عکاسی نورث جرسی آمریکا در سال ۲۰۱۲، کسب روبان و رتبه R.P.S. Honorable Mention از کشور هلند در سال ۲۰۱۲ و ... از جمله مقام‌هایی است که کسب کرده‌ام.

*در بخش مسابقات داخلی چطور؟

در بخش مسابقات داخلی بیش از ۳۰ مقام کسب کردم و در بخش داوری بیش از ۲۲ جشنواره داخلی و بین‌المللی هم حضور داشته‌ام.

*لذت‌بخش‌ترین جایزه‌ای که کسب کردید، در چه مقطعی بوده است؟

در سال ۷۶ در جشنواره‌ای شرکت کردم که جایزه نفر نخست آن حج عمره بود، در سفری که رفتم عکسی از مسجدالحرام و طواف کعبه و حاجیان با سرعت‌پایین گرفتم که در جشنواره‌ای دیگر این عکس سوم شد.

*آیا تاکنون در مسابقات بین‌المللی به دلیل ایرانی بودن مورد تبعیض قرارگرفته‌اید؟

بله جشنواره‌ای در هندوستان شرکت کردم و طبق گفته داور اتریشی و هندی حق من اول شدن بود اما ازآنجایی‌که سه داور کره‌ای در هیئت‌داوران حضور داشتند در آن جشنواره جایزه نفر نخست به یک عکاس کره‌ای رسید.

همچنین در جشنواره‌ای در کره جنوبی شرکت کردم که در دور نخست من رتبه یک و یک عکاس هندی رتبه دوم را کسب کردیم اما هردوی ما را به بهانه یک خلاف آیین‌نامه‌ای کنار گذاشتند و دیگر موقعیتی برای اعتراض نبود و در آن جشنواره عکاسانی از کشورهای چین، تایوان و کره جنوبی اول تا سوم شدند، البته من به این ناداوری‌ها توجهی نمی‌کنم و کار خودم را ادامه می‌دهم.

*هفته‌ای که سپری کردیم، هفته هنر انقلاب اسلامی بود. تعریف هنر انقلاب از نگاه شما چیست؟

به نظر من هنری که در راستای نفی ظلم، استکبار و متجاوزین باشد و همچنین هنری که روح متعالی اسلام و اهداف عالیه انقلاب را در خود داشته باشد مربوط به هنر انقلاب است.

*هرچه از انقلاب می‌گذرد نسل جدید درک کمتری از فضای انقلاب دارند به نظر شما چگونه می‌شود هنر انقلاب را توسط نسل‌های آینده ادامه داد؟

بعد از انقلاب مبحثی تحت عنوان صدور انقلاب به دیگر کشورهای مطرح شد که ایده انقلاب و مباحث عقیدتی را بتوانیم به کشورهای دیگر منتقل کنیم، به نظر من انقلاب از نسل اول به نسل دوم منتقل‌شده و به‌نوعی آمیخته‌شده است و ما شاهد جان‌فشانی افرادی هستیم که در مسیر انقلاب به شهادت می‌رسند.

*به نظر شما مسئولان امر توانستند هنر انقلاب را آن‌طور که باید توسعه دهند؟

به نظر من مسئولان درزمینهٔ هنر انقلاب عملکرد مطلوبی نداشته و ضعیف عمل کرده‌اند.

من هرکجا احساس کنم مفید هستم و توانایی لازم رادارم خودم وارد عرصه می‌شوم و خصلتا از نصیحت و یا دادن پیشنهاد به دیگران حس خوبی ندارم اما فقط می‌توانم بگویم مسئولان باید به سراغ افراد توانمند رفته و از آن‌ها در امور مربوطه مشورت بگیرند

*برای عملکرد بهتر مسئولان چه پیشنهادی برای آن‌ها دارید؟

من هرکجا احساس کنم مفید هستم و توانایی لازم رادارم خودم وارد عرصه می‌شوم و خصلتا از نصیحت و یا دادن پیشنهاد به دیگران حس خوبی ندارم اما فقط می‌توانم بگویم مسئولان باید به سراغ افراد توانمند رفته و از آن‌ها در امور مربوطه مشورت بگیرند.

*درزمینهٔ هنر انقلاب فعالیت خاصی انجام داده‌اید؟

بله سال‌ها درزمینهٔ حوزه‌های مختلف انقلاب مانند عکاسی از بازماندگان انقلاب و جنگ که بیشتر شامل خانواده شهدا هستند فعالیت می‌کنم.

*تابه‌حال شده هنگام صعود از قله‌ای از مسیر رفته پشیمان شوید؟

بله یک‌بار؛ نوزدهمین باری که به قله دماوند می‌رفتم نزدیک دویست متری قله فشار زیادی را متحمل شدم و همان‌جا با خود گفتم «داود دیگر دماوند برای تو مناسب نیست» اما بعد از صعود و روی قله نظرم عوض شد و چندین بار دیگر هم این قله را صعود کردم.

*چه توصیه‌ای به عکاسان نوپا دارید؟

در حال حاضر در عصری زندگی می‌کنیم که تکنولوژی زیادی در بحث عکاسی وجود داشته و برخلاف گذشته که تمام‌کارهای عکاسی به شکل دستی انجام می‌شد، هم دوربین‌ها مجهز شده و هم‌کسب اطلاعات فنی عکاسی آسان شده است. من توصیه می‌کنم مختصر وقتی در باب مطالعه عکاسی در رابطه با اصول فنی و سبک‌ها بگذارند چراکه هر فردی برای خودش می‌تواند یک سبکی داشته باشد. درنهایت با ادامه دادن به موضوع موردعلاقه خود می‌توانند به برندی تبدیل شوند.