دلایل کاهش زاد و ولد در کشورهای اسلامی

خبرگزاری رویترز جمعیت مسلمان جهان در حال حاضر حدود یک میلیارد و سیصد میلیون نفر است که ۲۳.۴ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد.

به گزارش گلستان 24 : در سال ۲۰۳۰ به دو میلیارد و دویست میلیون نفر خواهد رسید که معادل ۲۳.۴ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. در سال ۲۰۳۰ به دومیلیارد و دویست میلیون نفر خواهد رسید که معادل ۲۶.۴ درصد از کل جمعیت جهان در آن زمان خواهد بود.

 «مجمع پیو در امور ادیان» که این تحقیقات را انجام داده رقم جمعیت پیروان ادیان دیگر را اعلام نکرده است ولی می‌گوید که دفتر این مؤسسه در آمریکا در نظر دارد آمارگیری مشابهی را در مورد آینده رشد جمعیت پیروان ادیان دیگر از جمله مسیحیت، یهود، هندو، بودا و سیک انجام دهد.

از جمله دلایل کاهش زاد و ولد در کشورهای اسلامی پیشرفت مدنی و صنعتی این جوامع، مهاجرت بخش وسیعی از روستاییان به شهر و آموزش و اشتغال زنان در این کشور‌ها اعلام شده است. با این همه به نظر می‌رسد که جمعیت پیروان دین اسلام در ۲۰ سال آینده به نسبت متوسط نرخ رشد جمعیت در میان ادیان دیگر هنوز ۰.۷ درصد بیشتر است.

به گزارش خبرگزاری رویترز تهیه این گزارش توسط «مجمع پیو» بخشی از تحقیقات این مؤسسه برای بررسی تغییرات مذهبی و تاثیرات آن بر جوامع مختلف جهان بوده است. یکی از مسئولان این تحقیقات می‌گوید که آمارهای به دست آمده نشان می‌دهد که هراس گروه‌هایی که مخالف مهاجرت مسلمانان به اروپا هستند هراسی نابه‌جا است.

به گفته وی جمعیت اقلیت‌های مسلمان در برخی از کشورهای اروپایی در دهه‌های آینده به ۱۰ درصد جمعیت آن کشور‌ها خواهد رسید. هر چند این حد از رشد جمعیت مسلمانان بسیار چشمگیر است ولی با آنچه که منتقدان آن را «رشد بی‌رویه جمعیت مسلمان و یا مسلمان شدن اروپا» می‌نامند تفاوت بسیاری دارد.

براساس آمارهای این تحقیقات در سال ۲۰۳۰ از کل جمعیت مسلمان جهان حدود ۶۰ درصد در منطقه آسیای شرقی و اقیانوسیه، حدود ۲۰ درصد در منطقه خاورمیانه، حدود ۱۷ درصد در آفریقای سیاه، حدود ۲.۷ درصد در اروپا و ۰.۵ درصد ساکن آمریکا خواهند بود.

در آن زمان جمعیت پاکستان از اندونزی بیشتر خواهد شد و این کشور پر جمعیت‌ترین کشور مسلمان جهان خواهد بود. در همین حال پس از پاکستان و اندونزی مسلمانان هند سومین جمعیت بزرگ مسلمان ساکن یک کشور باقی خواهند ماند.

بر اثر ادامه مهاجرت تا سال ۲۰۳۰ درصد جمعیت مسلمانان کل اروپا از ۶ درصد به ۸ درصد افزایش خواهد یافت. تعداد مسلمانان فرانسه به حدود ۷ میلیون نفر می‌رسد که معادل ۱۵ درصد از جمعیت آن کشور است.

در بریتانیا تعداد مسلمانان به ۵.۶ میلیون نفر خواهد رسید که معادل ۸ درصد جمعیت است و در آلمان تعداد مسلمانان به ۵.۵ میلیون نفر خواهد رسید که حدود ۷ درصد از جمعیت آن کشور خواهد بود.

تا سال ۲۰۳۰ تعداد مسلمانان در اسرائیل به حدود دو میلیون و یکصد هزار نفر خواهد رسید که معادل ۲۳ درصد از جمعیت آن خواهد بود.

به گفته مسئولان این پژوهش بخش اصلی کاهش نرخ رشد جمعیت مسلمان جهان خود را در کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه و خاورمیانه نشان خواهد داد. نرخ رشد جمعیت مسلمانان در آفریقای سیاه در حد فعلی ادامه خواهد یافت و در آمریکا جمعیت آن‌ها به خاطر تداوم مهاجرت افزایش را نشان می‌دهد.

یکی دیگر از نکات مندرج دراین پژوهش کاهش درصد جمعیت جوان در میان کشورهای مسلمان است در حال حاضر درصد زیادی از جمعیت کشورهای مسلمان را افراد زیر سن ۳۰ سال تشکیل می‌دهند ولی به نظر می‌رسد که از سال ۲۰۰۰ به این سو این وضعیت در حال تغییر است.

در دو دهه آینده نیز کماکان پیروان مذهب سنی بخش اعظم جمعیت مسلمان جهان، حدود ۸۷ تا ۹۰ درصد را تشکیل خواهند داد. در مقابل تعداد جمعیت شیعیان به خصوص به خاطر کاهش نرخ رشد جمعیت در ایران که محل زندگی یک سوم از کل شیعیان جهان است، رو به کاهش خواهد بود.

در این پژوهش ارتباط بسیار مستقیمی بین سطح آموزش و نرخ زاد و ولد در کشورهای اسلامی مشخص شد. زنان در کشورهایی که سطح آموزش نازلی دارند معمولاً پنج فرزند خواهند داشت درحالی که زنان ساکن کشورهای پیشرفته‌تر معمولاً صاحب دو تا سه فرزند می‌شوند.

در این پژوهش از تمام اقشار و گروه‌های ساکن کشورهای اسلامی حتی آنهایی که خود را سکولار و غیرمذهبی می‌دانند آمارگیری شده است. مسئولان این پژوهش می‌گویند که تشخیص میزان تأثیرگذاری باورهای دینی و یا تبلیغات اسلامی در میزان زاد و ولد مسلمانان بسیار دشوار است.

چون در زمینه رشد جمعیت عوامل دیگری مثل فرهنگ و بافت اقتصادی و اجتماعی هر جامعه و عوامل تاریخی می‌توانند نقش مهم و حتی مؤثرتری از عامل دین ایفا کنند.