رعایت اصول ایمنی در ساخت و ساز ها و توجه به مبلمان شهری

به گزارش گلستان24، یکی از مشکلات عصر حاضر در جوامع شهری ساخت و ساز های غیر مجاز در حاشیه شهر ها و ساختمان سازی غیر متقارن و ناهمگون در معابر اصلی شهر می باشد. در واقع این دو عامل را می توان از عوامل برهم خوردگی توازن ساخت و ساز در جوامع شهری امروز نامید. وجود سازه های نا ایمن، کوچک و فاقد هر گونه پروانه ساخت و مجوزهای قانونی در اطراف شهر های کوچک یکی از معضلات حاشینه نشینی است که به سبب ارزانی زمین در اطراف شهر و نبود نظارت جامع در حال توسعه و گسترش است.

بدون شک توسعه بی رویه و غیر اصولی یک شهر، مهمترین عامل افزایش بافت های نامتقارن در مناطق حاشیه نشین آن شهر و همچنین متصل شدن روزافزون روستاها به شهر می باشد. بررسی ها نشان می دهد با توسعه غیراصولی شهر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاههای غیر رسمی بطور کلی در حاشیه شهرهای بزرگ کشور بصورت سرخود شکل گرفته و گسترش می یابند.

محلات حاشیه نشین، که سکونتگاه غیررسمی هم نامیده می شوند و کارکرد اصلی آنها تامین زمین و الگوی ساخت متناسب با توان مالی گروههای کم در آمد است امروزه در اکثر شهر های کشور دیده می شوند که گروه های کم درآمد شامل مهاجران از روستا به شهرها بیشتر در این سکونت گاه ها دیده می شوند.اینگونه سکونت گاه ها سیمای ناپسند، خدمات ناکافی و ساکنان کم توان را در یک جامعه افزایش می دهند و همچنین محیطی را برای پذیرش نابهنجاری های اجتماعی و باز تولید فقر فراهم می سازند که این امر خطر پذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارند که لزوم نظارت و جلوگیری از این قبیل ساخت و ساز ها بیش از گذشته ضروری به نظر می رسد.

ساخت و ساز در متراژ کم

یکی دیگر از مشکلات جوامع صنعتی ساخت و ساز در متراژ کم و ساخت و ساز های ناهمگون می باشد. در واقع بعد از صنعتی شدن جوامع شهری در اکثر کشورهای دنیا، قیمت زمین، املاک و مستغلات علی‎الخصوص در شهرهای بزرگ افزایش چشمگیری یافت و ساخت و ساز نیز رونق گرفت.

در کشور ما نیز به دلایل مختلف اجتماعی و اقتصادی، ساخت و ساز – علی‎الخصوص در چند سال اخیر - رونق بیشتری نیز گرفته است و افراد سعی می‎‎کنند با انبوه‎‎سازی بیشترین استفاده را از زمین‎های تجاری یا مسکونی ببرند.

ساختمان‎هایی با متراژ کم زمین‎، به هیچ عنوان فنی و مهندسی ساز نیستند

هر چند استفاده بهینه از زمین‎هایی که ساخت و ساز در آنها انجام می‎شود، امری طبیعی و منطقی است ولی گاهی اوقات مشاهده می‎شود که در نقاطی از شهرهای استان – که آن نقاط از نظر اقتصادی و تجاری نیز مهم هستند و قیمت زمین در آن مناطق بالاست- به دلیل متراژ کم زمین‎ها، ساختمان‎ها و مغازه‎هایی ساخته می‎شوند که به هیچ عنوان فنی و مهندسی ساز نیستند و توجیه اقتصادی ندارند و عمدتا ظاهر مناسبی نیز ندارند.

به دلایل مختلف مالی و سلیقه‎ای و نبود قانون یکسان‎سازی نمای خارجی ساختمان‎ها، این ساختمان‎ها به صورت سینوسی ساخته می‎شوند و اثری از یکنواختی در تعداد طبقات یا ارتفاع ساختمان‎ها دیده نمی‎شود و حتی اگر دو ساختمان مجاور هم طبقه باشند، باز هم اختلاف سطح در آنها مشهود است.

این مدل ساخت و ساز، علاوه بر اینکه به زیبایی مبلمان شهری آسیب می‎رسانند، از نظر اقتصادی هم مقرون به صرفه نیست.

عرض کم، نداشتن پارکینگ، کوچک بودن واحدها از جمله ویژگی‎های عمومی این سازه‎ها هستند. این ساختمان‎ها عموما دو یا سه طبقه هستند و یک درب ورودی و راه پله دارند که تقریبا یک سوم از زمین صرف ساختن راه پله و درب ورودی شده است. به دلیل عرض کم این زمین‎ها صاحبان آنها قادر به ساخت پارکینگ در ساختمان خود نیستند و ناخواسته به مشکل ترافیک شهر هم اضافه می‎شود.

ساخت و ساز به صورت اشتراکی راه حل جلوگیری از هدر رفت زمین‎هایی متراژ کم

یک راه حل برای جلوگیری از هدر رفت زمین‎هایی است که به لحاظ تجاری قیمت بالایی دارند، ساخت و ساز به صورت اشتراکی است. از عمده مزایای ساخت و ساز به صورت اشتراکی می‎توان به مدیریت سرمایه و نیروی انسانی و بهره‎وری بیشتر اشاره کرد.

کمک به زیبایی مبلمان شهری، امکان استفاده منطقی‎تر از زمین‎های تجاری، ساخت و ساز اقتصادی و مقرون به صرفه از دیگر مزایای این قبیل ساخت و ساز است. اما به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی عمدتا توافق بین مالکان این زمین‎ها صورت نمی‎گیرد و مشکلات حقوقی نیز مزید بر علت می‎شود تا این امر محقق نشود.

پیشنهاد می‎شود به منظور جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی و اجتماعی و حتی ساختمانی، یک گروه از مهندسین و معتمدین شهرها که سابقه کار اجرایی دارند، با تاسیس یک «شرکت تعاونی ساختمانی» معتبر، با مالکان زمین‎هایی که صاحبان آنها قصد ساخت و ساز به تنهایی دارند، مذاکره کنند و با تجمیع زمین‎هایی که در مجاورت هم قرار دارند، اقدام به ساخت مجتمع‎های تجاری چند طبقه کنند.

مزایای ساخت و ساز اشتراکی

از مزایای ساخت و ساز اشتراکی می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف) یکسان‎سازی نمای خارجی ساختمان‎ها و افزایش زیبایی بصری سازه‎ها

ب) امکان ایجاد ساخت پارکینگ در طبقه زیرزمین

ج) استفاده اقتصادی‎تر از زمین به دلیل استفاده از یک درب ورودی مشترک و ماشین رو برای تمام واحدها

د) افزوده شدن به فضای داخلی ساختمان‎ها به دلیل دارا بودن دیوار مشترک

ه) استحکام بیشتر بناها به دلیل کلاف‎بندی سازه‎ها با یکدیگر

و) امکان ساخت واحد مسکونی روی واحدهای تجاری به دلیل داشتن درب ورودی ماشین رو

ز) زمینه ایجاد اشتغال برای تعداد بیشتری از جوانان به دلیل افزایش حجم کار و افزایش واحدهای تجاری

ح) تولید ثروت در سایه پیشرفت شهر و جذب بیشتر سرمایه‎گذاری

ط) کاهش بروکراسی و رفت و آمد کمتر به شهرداری

ی) و ...

البته در مقیاس بزرگتر امکان فروش سهام مشارکت و سرمایه‎گذاری سایر مردم نیز در طرح‎های بزرگ‎تر و مدرن‎تر در نقاط تجاری شهر ها وجود دارد که نیاز به برنامه‎ریزی و هماهنگی با صاحبان ابنیه موجود در این نقاط دارد.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که داشتن شهری زیبا، آباد و رسیدن به توسعه پایدار و پیشرفت در سایه هماهنگی بین مردم و مسئولان و همدلی همه اقشار جامعه حاصل می‎شود.

به قلم دکتر سمیه اخلی