دولت با روش «احمدی نژاد» کسری بودجه خود را جبران می‌کند؟

16آذرماه سال گذشته هنگامی که روحانی بودجه 94 را تقدیم مجلس کرد، بودجه پیشنهادی 46 هزار میلیارد تومان کسری داشت. حجم کل بودجه سال ۹۴ کشور بیش از ۸۳۷ هزار و ۹۰۷ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که از این رقم، بیش از ۲۶۷ هزار و ۳۵۷ میلیارد تومان سقف بودجه عمومی دولت (هزینه‌های جاری و طرح‌های عمرانی) است. در همین حال، حجم کل بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت، ۵۹۶ هزار و666 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که بیش از ۷۱ درصد حجم کل بودجه کل کشور برای سال ۹۴ را شامل می‌شود.با این حال دولتی ها اعلام کردند این کسری بودجه با درآمدهای مالیاتی و تمهیدات دولت برطرف می شود اما این اتفاق نیفتاد.

به گزارش گلستان24، از مجموع درآمد حدود 14 هزار میلیارد تومانی مالیاتی کسب شده در 3 ماه اول سال 1394، حدود 9/4 هزار میلیارد از محل مالیات اشخاص حقوقی، 2/2 هزار میلیارد مالیات بر درآمد و 502 میلیارد مالیات بر ثروت بود که در مجموع 7/7 هزار میلیارد تومان از کل 44 هزار میلیارد مالیات‌های مستقیم را تشکیل می‌دهد. در عین حال که از 44 هزار میلیارد تومان مصوب برای درآمدزایی از محل مالیات‌های غیرمستقیم 4/6 هزار میلیارد محقق شده که 3/1 هزار میلیارد تومان به مالیات بر واردات و بیش از 5000 میلیارد تومان نیز به مالیات بر کالاها و خدمات اختصاص دارد. این در حالی است که آخرین آمار ارائه شده بانک مرکزی از خزانه‌داری کل کشور بیانگر آن است که از حدود 40 هزار میلیارد تومان دیگر مربوط به سایر درآمدها(مابقی 128 هزار میلیارد کل) نیز نزدیک به5هزار میلیارد تومان به‌دست آمده که نسبت به 10 هزار میلیاردی که باید در  سه‌دوازدهم محقق می‌شد 5000 میلیارد تومان کمتر است.

حال اما در حالی در 3 ماه ابتدایی امسال حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان از بودجه دولت از محل درآمدها حاصل شده که نسبت به رقم  سه‌دوازدهم مصوب حدود 12 هزار میلیارد تومان از درآمد بهاری دولت حاصل نشده  و دولت با کسری بودجه شدید مواجه است. کسری بودجه ای که شایعه شده با افزایش نرخ دلار و حذف یارانه بگیرها جبران خواهد شد.

افزایش نرخ دلار برای جبران کسری بودجه

نرخ دلار این روزها  با وجود رکود اقتصادی سنگین در بازار بالا می رود و این مساله با توجه به وضعیت اقتصادی حال حاضر، این شائبه را ایجاد کرده که دولت در بالابردن نرخ ارز دست دارد چرا که به گفته بسیاری از اقتصادی ها، در دولت گذشته هم کسری بودجه با بالابردن نرخ دلار جبران شد!

از سوی دیگر، انتشار اخبار غیررسمی مبنی بر پیشنهاد نرخ 3100 تومان برای دلار در بودجه سال 95 گمانه زنی های مختلفی را درباره اهداف دولت از افزایش 250 تومانی قیمت پیشنهادی خود نسبت به بودجه سال جاری به دنبال داشته است. نرخ رسمی دلار در سال جاری نسبت به سال 93 حدود 7.5 درصد رشد داشت در حالی که با پیشنهاد کنونی نرخ رشد دلار در سال 95 نسبت به سال 94 حدود 8.8 درصد خواهد بود.

با این تفاسیر از یک سو شایعه افزایش نرخ دلار توسط دولتی ها به واقعیت نزدیک تر می شود و از سوی دیگر گمانه زنی ها برای تک نرخی شدن ارز در سال 95 رنگ و بوی جدی تری به خود می گیرد.تک نرخی شدنی که چزئی از وعده های اقتصادی دولت و بانک مرکزی بود اما با گذشت نزدیک به 3 سال از فعالیت دولت یازدهم هنوز مصداق عینی و عملی پیدا نکرده است.

حذف یارانه بگیرها برای جبران کسری بودجه

در این میان، به تازگی خبر رسیده است که مسئولان وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی در راستای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها طبق بودجه سال جاری،‌ تعدادی دیگر از غیر نیازمندان یارانه بگیر را مانند ماه‌های قبل حذف کردند. حذفی که باز هم با اعتراض برخی از مردم مواجه شده تا چالش پرداخت یارانه نقدی و تاخیرهایش را جدی تر کند.

از آنجایی که دولت برای پرداخت یارانه نقدی با مشکلات کمبود نقدینگی مواجه است  و بارها تاکید کرده قادر به ادامه پرداخت یارانه نقدی به تمام افراد جامعه نیست و برهمین اساس حذف دهک های بالای درآمدی را در دستور کار قرار داده است، می توان احتمال بسته شدن پرونده پرداخت‌های نقدی در سال‌های آتی را پررنگ‌تر از سایر سناریوها برشمرد.حال با کسری بودجه شدید دولت این اتفاق به حقیقت نزدیک تر هم شده است.

نباید فراموش کرد که تمام قانون هدفمندی یارانه‌ها به پرداخت های نقدی ختم نمی شود چرا که طبق قانون مصوب مجلس برای هدفمندی یارانه‌ها، قیمت حامل‌های انرژی (فرآورده‌های نفتی) باید تا پایان برنامه پنجم توسعه (سال 94) به 95 درصد نرخ فوب خلیج فارس برسد. این در حالیست که قیمت کنونی فرآورده‌های نفتی همچنان فاصله چشم‌گیری نسبت به قیمت فوب خلیج فارس دارد.

بنابراین اگر دولت بخواهد طبق قانون عمل کرده و تا پایان سال برنامه پنجم توسعه (امسال) قیمت‌ها را به فوب خلیج فارس برساند باید در یک یا چند مرحله در ماه های باقی مانده نسبت به افزایش مجدد قیمت‌ها اقدام کند و این مساله همراه با حذف یارانه نقدی می تواند فشار مضاعفی بر مردم وارد کند.باید منتظر ماند و دید دولتی ها برای جبران کسری بودجه راه محمود احمدی نژاد یعنی افزایش نرخ دلار را در پیش خواهند گرفت یا مردم را بدون اطلاع از دریافت یارانه محروم می کنند؟!