حذف یارانه 24میلیون نفر و معیار و ضوابطی که هنوز مشخص نیست/ اطلاعات حذف یارانه ها هنوز دقیق نیست

یکی از چالش های اقتصادی جدی دولت یازدهم که در تعبیر برخی از وزرا حتی از آن به «کابوس» تعبیر شد، موضوع یارانه ها و چگونگی حذف دهک های پردرآمد از سال گذشته بود. اگرچه سال گذشته نیز جمعیت قابل توجهی از دریافت یارانه، از سوی دولت، حذف شدند. 

به گزارش گلستان24، بیش از 21ماه از آخرین آیین‌نامه اجرایی هدفمندی یارانه‌ها می‌گذرد و دولت گویا با همان آیین‌نامه اجرایی دوسال قبل این موضوع را مدیریت می کند. 

طبق بند «ح» تبصره «20» قانون بودجه 1394 کل کشور دولت موظف بود یارانه خانوارهای پردرآمد را قطع کند. خانوارهای پردرآمد به تشخیص دولت و براساس شرایط اقلیمی، بعد خانوار و محل سکونت و میزان درآمد تعیین می‌شوند. بنابراین بند «الف» ماده «4» مصوبه دولت که تهیه دستورالعمل تعیین خانوارهای غیر مشمول دریافت یارانه را به جای هیأت دولت بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار داده  از حیث اقدام دولت به تغییر مرجع تشخیص،  مغایر قانون تلقی می شود. چرا که مطابق قانون، دولت موظف است پس از دریافت نظر هیأت بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین، نسبت به اصلاح موارد خلاف قانون مصوبات موردنظر اقدام کند.

بر اساس همین تخلف، دولت توسط وزارت رفاه اقدام به حذف افراد از لیست یارانه‌ها نمود، اما علیرغم مطالبات فراوان، معیار و ملاکی برای حذف افراد مشخص نشد. به همین دلیل هنوز هم مشخص نیست که با چه معیاری برخی حذف می شوند. 

اما خبر حذف 24میلیون نفر از دریافت یارانه، باعث شد تا گمانه های بسیاری در این باره مطرح شود و ابهاماتی به وجود بیاید. چند روز پیش البته یکی از اعضای کمیسیون تلفیق گفته بود: با توجه به اینکه دولت در اظهار نظرهای پیاپی پیرامون یارانه، از آن به عنوان کابوس و از شب واریز یارانه به عنوان شب کابوس دولت یاد کرده بود، تلاش برای حذف در سال 95جدی تر پیگیری می شود. که البته بخشی از آن با توجه به بند الحاقی تبصره 14لایحه  بودجه 95، با ذکر شش گروه سرپرست خانوار که یارانه آنها حذف خواهد شد، جدی تر مطرح شده است. که خود این موضوع نوعی ابهام را به وجود می آورد. اینکه آیا معیار سرپرست درآمد سرپرست خانوار برای تخصیص یا عدم تخصیص یارانه عادلانه است؟

کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، اسفندماه گذشته دولت را مکلف به  حذف یارانه سه دهک پردرآمد جامعه نمود. این مصوبه افرادی را که مشمول قطع یارانه می‌شوند در 6 گروه دسته بندی نموده است. طبق مصوبه مذکور، گروه آخر شامل “کلیه کسانی که در 3 دهک بالای درآمدی هستند و در گروههای یاد شده ذکر نشدند” می‌باشد.

علی ای حال  دولت موظف است در سال 1395 یارانه نقدی سرپرست خانوار شش گروهی را که در ادامه ذکر می‌شود حذف کند.

1-کلیه تجار و صاحبان مشاغل آزاد که درآمد سالانه آنها حداقل 350 میلیون ریال باشد.

2-کلیه نمایندگان مجلس، قضات و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و غیردولتی، پزشکان و دندانپزشکان.

3-کلیه کارمندان و بازنشستگان دولتی و غیر دولتی که دریافتی سالانه آنها بیش از 350 میلیون ریال باشد.

4-کلیه مدیران و اعضای هیأت‌مدیره و بازرسان شرکت‌های دولتی و غیردولتی و وابسته به دولت و نهادهای عمومی غیردولتی و کلیه مدیران و اعضای هیأت‌مدیره و روسا و معاونان مناطق و شعب بانک‌ها و بیمه‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری و کلیه کارکنان اشخاص حقوقی دولتی و غیردولتی که دریافتی سالانه آنها بیش از 350 میلیون ریال باشد.

5-ایرانیان مقیم خارج کشور.

6-همه کسانی که در سه دهک بالای درآمدی قرار دارند و در 5 گروه اعلام شده ذکر نشده‌اند.

یکی از موارد مطروحه «سه دهک پردرآمد» عنوان شده است. روز گذشته مسیرآنلاین، باارائه توضیحاتی درباره سه دهک پردرآمد، که جمعیت آنان را 24میلیون نفر برآورد کرده بود، نوشت: در این زمینه “آمار هزینه و درآمد خانوار” که از سوی مرکز آمار ایران منتشر می‌شود نشان می‌دهد که خانوارهای با درآمد سالانه بیش از 27٫5 میلیون تومان (معادل درآمد ماهانه دو میلیون و 288 هزار تومان) جزء سه دهک بالای درآمدی قرار گرفته و مشمول قطع یارانه خواهند شد... در صورت تصویب مصوبه کمیسیون تلفیق در صحن علنی مجلس و اجرای دقیق آن توسط دولت، یارانه خانوارهای با درآمد بالای دو میلیون و 290 هزار تومان در سال 95 قطع خواهد شد. البته در این میان برخی ملاحظات نظیر تعداد اعضای خانواده نیز لحاظ خواهد شد و به عنوان مثال یارانه خانواده‌هایی که دارای 5 فرزند یا بیشتر هستند، با هر سطح درآمدی حذف نمی‌شود. بیان این نکته نیز ضروری است که سقف درآمد ذکر شده (ماهانه 2٫290 میلیون تومان) در بالا شامل مجموع درآمد پولی و غیر پولی خانوار می‌باشد. درآمد غیر پولی، مواردی نظیر ارزش اجاره‌بهای خانه مسکونی‌ ملکی محل سکونت خانوار را در برمی‌گیرد که به علت مالکیت، اجاره بهایی بابت آن پرداخت نمی‌شود. درآمد پولی نیز دریافتی پولی خانوار در قالب حقوق و مزایا و درآمد کسب و کار او است که در میان عموم مردم صرفا همین بخش به عنوان درآمد فرد در نظر گرفته می‌شود. بنابراین سقف درآمد پولی‌ای که مشمول قطع یارانه می‌شود پایین تر از رقم مذکور یعنی ماهانه 2.290 میلیون تومان خواهد بود.

با این همه در میان اهالی رسانه این موضوع به شکلی جدی مطرح می شود که دولت اعتقادی به شفاف‌سازی در زمینه یارانه نقدی ندارد، چراکه می‌داند با روشن شدن حقیقت سوالات بی‌پاسخ بسیاری مطرح خواهد شد. عملکرد 30 ماهه دولت در قبال یارانه نقدی نشان می‌دهد مسؤولان از تدوین یک برنامه جامع و کم‌ایراد عاجز هستند و به همین علت سیاست سکوت و پنهان‌کاری را در پیش گرفته‌اند.

اما درباره مصوبه کمیسیون تلفیق باید پس از تصویب در صحن علنی سخن گفت، اما پس از تصویب این سوال به شکلی جدی مطرح می شود که آیا دولت بر اساس همان سیستم شلخته ای که در سالهای قبل و به خصوص در سال 94 بخشی را از دریافت یارانه حذف کرد، پیش خواهد رفت و اینکه ضوابط شناسایی از سوی دولت چه خواهد بود؟ 

منبع: سراج 24