شکست فیفا در مقابله با نژادپرستی در جام جهانی برزیل

مقامات رسمی جامعه فوتبال جهانی تأسف خود را برای ناکارآمد بودن تدابیر دولت برزیل برای جرم خواندن فعالیت‌های نژادپرستانه در رقابت‌های جام جهانی برزیل اعلام کرد.

علی رقم توافق ضد نژادپرستانه­ای که قبل از برگزاری رقابت‌های جام جهانی فوتبال بین دولت برزیل و فدراسیون بین­المللی فوتبال منعقد شد، رقابت‌های این دور از بازی‌های جام جهانی هم با اعمال نژادپرستانه­ای از سوی هواداران برخی از کشورها روبه رو شد. در پیمان منعقد شده آمده بود که با هرگونه اقدام نژادپرستانه، تبعیض و بیگانه ستیزی برخوردی جدی خواهد شد.

در این دور از رقابت‌ها قبل از آغاز بازی‌های فوتبال در ورزشگاه بیانیه ضد نژادپرستی به مضمون زیر قرائت می‌شود، اما خود مقامات امنیتی برزیل و نیروهای فیفا در برخورد با متخلفان برخوردی دوگانه داشتند.

متن بیانیه قرائت شده این گونه بود: "امروز ما نه تنها برای پیروزی در مسابقه بلکه برای پیروزی صلح، احترام متقابل بین انسان‌ها بدون توجه به جنسیت، نژاد، قومیت، مذهب یا طبقه اجتماعی مبارزه می‌کنیم. نبرد برای این ارزش‌ها از جمله انتظارات و خواسته‌های فیفا، جامعه جهانی ورزش و مردم در همه دنیا است. ما بیشترین تلاش خودمان را برای رسیدن به صلح جهانی برای همگان انجام خواهیم داد".

فیفا برای بررسی دقیق واکنش‌های تماشاگران از نیروهای مجرب آموزش دیده­ای که با مفاهیم و نمادهای نژادپرستی آشنایی کامل داشتند، استفاده کرد، اما این مانعی برای برخی از هوادارن نشد و آنان نمادهایی چون "میمون"، "موز" و.. را با خود به همراه داشتند.

اگرچه فیفا برای کنترل مخاطبان دست به اقداماتی نمادین زد و پیام خود را در قالب پلاکاردهایی که مفاهیمی ضدنژادپرستی بود را در بین هواداران این دور از رقابت‌ها توزیع کرد. اما با تمام این اقدامات "جفری وب"، معاون رییس کنفدراسیون "CONCACAF" نهایت تأسف خود را برای ناکارآمد بودن تدابیر دولت برزیل برای جرم خواندن فعالیت‌های نژادپرستانه در رقابت‌های جام جهانی برزیل را اعلام کرد. یکی دیگر از مسئولان ارشد فیفا نیز اظهار داشت که در این دور از رقابت‌ها نمونه‌هایی از تبعیض و برخورد دوگانه وجود داشت.

از سوی دیگر رئیس جمهور کشور برزیل، خانم دیلما روسف قبل از این رقابت‌ها از بسیاری از رهبران دینی دنیا دعوت به عمل آورده بود که پیروان خود را تشویق به مبارزه با نژادپرستی کنند. وی اعتقاد دارد که رقابت‌های جام جهانی فوتبال علی رقم یک رقابت ورزشی، فضای یک صلح جهانی است.

اما تماشاگران به گونه ای دیگر عمل کردند و قوانین کمیته انظباطی فیفا نقض شد. گواه آن بازی غنا- آلمان بود که بسیاری از هواداران آن صورت‌های خود را سیاه کرده بودند و به تمسخر تیم کشور غنا پرداختند. این در حالی است که فیفا بارها به این نکته اشاره کرده که با نژادپرستی به سخت‌ترین شکل ممکن برخورد خواهد کرد. در طول بازی یکی از شهروندان آلمانی برخوردی زشت و رکیک داشت و علائم نازیسم را بر روی بدن خود حک کرده بود و وارد مستطیل سبز شد و چند بازیکن سیاه پوست غنایی را به صورت نمادین و به رسم برده داری، تهدید و تمسخر کرد. متأسفانه پلیس امنیت ورزشگاه فرد را به جای اخراج از ورزشگاه و تحویل فرد به دستگاه‌های قضایی برای رسیدگی به شکایات مردمی، او را با احترام کامل به جایگاه تماشاگران برد و به او اجازه داده شد که بقیه رقابت دو تیم را در ورزشگاه ببیند. به گفته "پله"، اسطوره فوتبال برزیل، فوتبال و به ویژه فوتبال اروپا هیچ­گاه عاری از واکنش‌های ضدنژادپرستانه نبوده و نخواهد بود. زیرا این کشورها با این طرز تفکر خو گرفته‌اند و نمی‌توانند تفاوت‌های ظاهری را با برابری حقوق انسانی جمع ببندند. اما آنچه که جای پرسش دارد آن است که چرا فیفا با برخی از ناقضان قوانین برخوردی متفاوت داشت و تهدیدات توافق­نامه فی ما بین برزیل و فیفا به سخره گرفته شد؟!؟